|
|
 |
|
|
|
|
|
|
| Detalji |
| Projekt: |
Javna i stambena arhitektura u Dalmaciji i na dubrovačkom teritoriju (13-16.s.t) |
| Voditelj: |
Nada Grujić |
| Ustanova: |
Filozofski fakultet, Zagreb |
| Sažetak: |
Rast komunalnih središta od 13. st. prati donošenje statutarnih odredbi što se odrazilo na javnoj i stambenoj arhitekturi. Uslijedile su transformacije javnih srednjovjekovnih građevina, koje su dotad objedinjavale više namjena: administrativne se funkcije postupno odvajaju od trgovačkih aktivnosti, stariji građevinski tipovi se prilagođavaju te se razvijaju novi koji odgovaraju samo jednoj funkciji – upravnoj ili gospodarskoj. Preobražaj javne arhitekture odvija se u Dubrovniku s najvećim materijalnim ulogom i umjetničkim potencijalom. Dubrovački Knežev dvor preoblikovat će se iz utvrde u reprezentativnu palaču, administrativno središte grada-države. Srednjovjekovna stambena arhitektura gradskih komuna Hvara i Splita svojim prostornim i stilskim oznakama pokazuje se svojevrsnom nacionalnom iskaznicom sudioništva u europskoj srednjovjekovnoj baštini na razini građanskog življenja. Dosadašnja istraživanja stambene arhitekture kasnijih razdoblja u ovim gradovima, kao i istraživanja stambenog fonda njihovih vangradskih prostora, pokazala su da je srednjovjekovna stambena arhitektura potka na kojoj se razvijaju novija rješenja. U vremenu od 13. do kraja 15. st. sagrađeni su najveći i najkvalitetniji primjeri stambene arhitekture Hvara i Splita. Na vangradskom prostoru postavljaju se bitne odrednice urbanističkog i arhitektonskog razvoja, odnosno postavljeni su temelji kulturnog krajolika priobalja kakvog danas poznajemo. Na urbanističkom konceptu planiranog srednjovjekovnog grada, Korčula je u 15. i 16. st., u vrijeme naglog graditeljskog poleta i procvata klesarskog zanata, ponovno izgrađena u fino klesanom kamenu koji je postao norma u gradnji ne samo javnih, već i stambenih zgrada. Brojne male klesarske radionice razvijaju svoj «rječnik» koji se može prepoznati i u njihovim ostvarenjima izvan zavičaja. Unutar relativno skromnih programa razvija se jednostavna tipologija stambene arhiekture, dok je od glavnih graditeljskih zahvata najimpresivnija rekonstrukcija i modernizacija gradskih fortifikacija što ju je, služeći se dubrovačkim iskustvima proveo Marko Andrijić. Stambena arhitektura 15. i 16. st. u Dubrovniku, bitno je određena srednjovjekovnom parcelacijom; a sve do sredine 16. st. pokazuje i neka specifična tipološka obilježja preuzeta iz prethodnih stoljeća. Međutim, arhitektonska dekoracija na kućama slijedi stilske promjene koje se pojavljuju na spomenicima javne arhitekture. |
|
|
|
|
|
|
|
